Omgaan met stress en angst bij een terugkeer naar werk tijdens re-integratie (Spoor 2)

Binnen een tweede spoortraject worden de mogelijkheden van een medewerker onderzocht die door ziekte of langdurige afwezigheid niet meer met zekerheid kan terugkeren naar de oude functie bij de huidige werkgever. In plaats daarvan wordt gezocht naar mogelijkheden bij een andere werkgever. Dit kan leiden tot stress en angst bij een medewerker, omdat deze situatie vaak gepaard gaat met onzekerheid over de toekomst, nieuwe omgevingen en verwachtingen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat stress en angst veelvoorkomende reacties zijn tijdens dergelijke processen van verandering. Maar hoe kan men hier effectief mee omgaan?

Begrijpen van stress en angst tijdens re-integratie

Stress: een natuurlijke reactie

Stress is een natuurlijke reactie van het lichaam op veranderingen of uitdagingen. Verlies van controle over de situatie is zo een verandering: denk hierbij aan de onzekerheid van het vinden van een nieuwe baan. Dit kan onder normale omstandigheden al stress opleveren, maar al helemaal als je nog niet volledig hersteld bent of bijvoorbeeld je eigen kunnen nog niet hebt kunnen uittesten. Onder stress maakt het lichaam het hormoon cortisol aan, dat helpt om alert te blijven. Kortdurende stress kan nuttig zijn om te presteren, maar langdurige stress kan leiden tot negatieve effecten zoals vermoeidheid, concentratieproblemen en een verhoogde kans op burn-out (klachten). De American Psychological Association (APA) benadrukt dat chronische stress schadelijk is voor zowel de fysieke als de mentale gezondheid.

Angst: anticiperen op het onbekende

Angst is een emotie die optreedt wanneer iemand een bedreiging of gevaar ervaart. Bij terugkeer naar werk is de bron van angst vaak onzekerheid: kan ik nog wel goed functioneren op een werkplek? Wat vinden mijn collega’s ervan dat ik er nu nog maar een paar uurtjes per dag ben? Loop ik niemand in de weg? Wat als mijn gezondheid weer achteruitgaat? Kan ik nog wel hetzelfde verdienen bij een andere werkgever? Moet ik mijn vaste aanstelling zomaar opgeven? En wat heeft een andere werkgever aan iemand die nog niet volledig hersteld is? Dit zijn voorbeelden van vragen waar medewerkers tegenaan kunnen lopen tijden het 2^e spoortraject. Onderzoek door Harvard Medical School laat zien dat angst vooral optreedt bij onzekerheid en de neiging om worstcasescenario’s te voorspellen.

Beter omgaan met stress en angst

Sociale steun

Sociale steun van een werkgever, professionals, collega’s, vrienden en familie tijdens het re-integratietraject? is van groot belang. Onderzoek toont aan dat een sterk sociaal netwerk de impact van stressvolle gebeurtenissen kan verminderen (Cohen & Wills, 1985). Het delen van zorgen en ervaringen met anderen kan niet alleen helpen om stress te verlichten, maar kan ook praktisch advies en perspectief bieden bij het omgaan met veranderingen.

Mindfulness en ontspanningstechnieken

Mindfulness kan helpen om bewust aanwezig te zijn in het moment zonder te oordelen. Dit kan angstige gedachten over de toekomst verminderen. Ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen en progressieve spierontspanning kunnen ook nuttig zijn om de fysieke symptomen van stress te verlichten. Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) is een programma dat mindfulness gebruikt om stress te verminderen. Studies tonen aan dat MBSR de cortisolniveaus verlaagt en de veerkracht verhoogt bij mensen die stress ervaren.

Werkervaringsplek

De stress van terugkeren naar een nieuwe werkomgeving kan worden verminderd door de re-integratie geleidelijk te laten plaatsvinden. Dit betekent dat medewerker in kleine stappen terugkeert, zoals beginnen met parttime werk en dit langzaam opbouwen naar een fulltime positie. Deze aanpak helpt om het gevoel van controle terug te krijgen en helpt het vertrouwen in eigen kunnen op te bouwen. Dit voorkomt overbelasting, wat op zijn beurt stress en angst vermindert.

De rol van werkgevers en professionals bij stress en angst

Werkgevers en re-integratieconsultants spelen een cruciale rol bij het ondersteunen van medewerkers tijdens re-integratietrajecten. Een goede communicatie, begrip voor de situatie, een luisterend oor waar nodig, een duidelijk plan/doel en goede begeleiding binnen het 2^e spoortraject kunnen ervoor zorgen dat de overgang naar een nieuwe werkplek soepel verloopt. Het bieden van duidelijke communicatie, goede begeleiding en realistische verwachtingen kunnen helpen om angst te verminderen. Het inschakelen van een re-integratieconsultant van Puls kan hierbij  dan ook van grote waarde zijn. Zij leveren persoonlijk advies en begeleiding op het gebied van re-integratie en maken concrete afspraken zodat het traject zo soepel mogelijk verloopt. De collega’s van Puls staan u graag te woord met alle vragen die u mogelijk heeft over het tweede spoortraject.